افزایش اختلال طیف اوتیسم (ASD) در سرتاسر دنیا مشکلات جدی اجتماعی و خانوادگی را به همراه داشته است. عوامل خطر در این بیماری به تدریج در حال شناسایی هستند و همچنین گزینه های مختلفی برای درمان آن وجود دارد. باید گفت که مداخلات غذایی در کاهش و پیشگیری از برخی اختلالات روانپزشکی مانند صرع، پارکینسون و اوتیسم تأثیر مثبتی داشته و به تدریج به عنوان یک درمان کمکی ایمن مورد توجه قرار گرفته اند.
شواهد نشان می دهد که عوامل خطرزای مادر، مانند چاقی، دیابت و فشار خون بالا، با افزایش خطر ابتلا به ASD در فرزندان مرتبط است، توصیه های غذایی نیز برای زنان باردار مبتلا به عوامل خطر مرتبط با ASD داده می شود تا با تأثیر این خطرات موجود مقابله کند.
با جبران محصولات طبیعی نشات گرفته از مواد غذایی، پری بیوتیک ها و پروبیوتیک ها، و الگوهای غذایی مناسب می توانند اثربخشی مداخلات غذایی برای ASD را افزایش دهند. علاوه بر این، توصیه های غذایی برای خانم های باردار ممکن است تأثیر بالقوه چاقی، دیابت و فشار خون را کاهش دهد و به جلوگیری از بروز ASD تا حد ممکن کمک کند.

الگوهای غذایی خاص، مانند رژیم کتوژنیک (KD)، می تواند در ارتقای سلامت روانی کودکان اوتیسم موثر باشد. برخی از کودکان مبتلا به ASD ممکن است نیاز به پیروی از یک رژیم غذایی بدون گلوتن/ بدون کازئین (GFCF) داشته باشند یا یک رژیم غذایی بدون گلوتن/بدون کازئین رژیم غذایی الیگوساکاریدی ساکارید-مونوساکارید کم تخمیرپذیر برای تسکین علائم خاص داشته باشند. با این حال، این الگوهای غذایی دارای محدودیت هایی هستند و محصولات طبیعی از منابع غذایی، پری بیوتیک ها و پروبیوتیک ها ممکن است مکمل های مناسبی برای تکمیل این الگوهای غذایی باشند.
از آنجایی که محصولات طبیعی از منابع غذایی، مانند ویتامین ها و اسیدهای چرب غیر اشباع ایمنی قابل قبولی دارند و عوارض جانبی ندارند، مصرف آنها می تواند علائم مرتبط با ASD را در کودکان کاهش دهد. علاوه بر این، پری بیوتیک ها و پروبیوتیک ها نیز می توانند با تنظیم هموستاز روده و سلامت میزبان نقش مهمی در کاهش ASD ایفا کنند .
اگرچه مداخلات غذایی برای کودکان می تواند علائم ASD را تسکین دهد و کیفیت زندگی آنها را بهبود بخشد، بهترین رویکرد همچنان پیشگیری از اوتیسم ASD است.

در این جا، الگوهای غذایی برای کودکان مبتلا به علائم خاص اتیسم ASD را مورد بحث قرار می‌دهیم و محصولات طبیعی، پری‌بیوتیک‌ها و پروبیوتیک‌ها را از منابع غذایی که اثرات کاهش ‌دهنده در اوتیسم دارند، خلاصه می‌کنیم. مهمتر از آن، توصیه های غذایی خاصی برای زنان مبتلا به دیابت، چاقی یا فشار خون در دوران بارداری پیشنهاد شده است.
علاوه بر این، توصیه های غذایی مربوطه برای مردان مسن در طول دوره قبل از بارداری ارائه شده است. یک بحث جامع در مورد توصیه های غذایی برای کودکان مبتلا به ASD و والدین مبتلا به عوامل خطر مرتبط با ASD به ایجاد یک رژیم غذایی شخصی برای کاهش علائم یا پیشگیری از ASD کمک می کند.
کودکان مبتلا به ASD معمولاً وضعیت تغذیه ای ضعیفی دارند که با ترجیحات غذایی متمایز آنها مرتبط است. کودکان مبتلا به ASD تمایل دارند غذاهای پر کالری و کم مواد مغذی را ترجیح دهند. یعنی میان وعده های غنی از کربوهیدرات را به میوه ها و سبزیجات ترجیح می دهند. علاوه بر این، به طرز نا امید کننده ای، ترجیحات غذایی ضعیف در کودکان مبتلا به ASD با افزایش سن بیشتر یا شدیدتر می شود.

در کودکان مبتلا به اتیسم ASD، این امر اغلب به عنوان ترجیحات منحصر به فرد برای رنگ و ظاهر غذا پدیدار می شود. علاوه بر این، انتخاب غذاها در محدوده بوهای خاص( نقش حس بویایی در تغذیه) نیز از جمله مواردی است که کودکان مبتلا به اوتیسم ASD در رژیم غذایی خود با آن روبرو هستند.
رژیم غذایی می‌تواند مستقیماً به تغییراتی در میکروب های روده منجر شود، و بنابراین، ترجیحات غذایی کودکان مبتلا به ASD می‌تواند منجر به ناهنجاری‌هایی در میکرواکولوژی روده شود. علایق محدود منجر به کاهش تنوع غذایی در کودکان مبتلا به Autism اوتیسم می شود که به نوبه خود منجر به کاهش تنوع میکروبیوتای روده و بافت نازک تر مدفوع می شود . یعنی ترجیحات غذایی مرتبط با ASD به عنوان پلی بین اوتیسم و میکروب روده عمل می کند.

کودکان مبتلا به ASD تمایل کمی به میوه ها و سبزیجات دارند که مستقیماً بر رشد آنها تأثیر می گذارد و منجر به ایجاد کمبود ویتامین می شود. علاوه بر این، مصرف متوسط برخی از ویتامین ها نیز می تواند نقش مفیدی در تسکین اوتیسم Autism داشته باشد.

• رژیم غذایی بدون کازئین بدون گلوتن

رژیم غذایی GFCF رژیمی است که در آن تمام اجزای غذایی حاوی گلوتن (مانند گندم و محصولات آن) و کازئین (مانند شیر و محصولات آن) حذف می شوند. مطالعات اپیدمیولوژیک نشان داده است که بیماران ASD اغلب دارای بیماری های همراه و مختلف مانند بیماری سلیاک هستند و حذف گلوتن با رژیم غذایی می تواند بافت مخاطی را عادی کرده و علائم بالینی مرتبط را کاهش دهد. در عین حال، مکمل ویتامین ها، مواد معدنی و فیبر غذایی اغلب ضروری است. پپتید اپیوئیدی یک عامل تنظیم کننده مهم در سیستم ایمنی است. یکی از منابع آن هضم و هیدرولیز کازئین و کلاژن است. پپتیدهای مواد افیونی غنی از پرولین از مواد غذایی جذب سیستئین توسط سلول های عصبی و سلول های اپیتلیال روده را با فعال کردن گیرنده های مواد افیونی کنترل می کنند. توجه به این نکته ضروری است که فقط کودکان مبتلا به ASD با علائم گوارشی، مانند بیماری سلیاک و حساسیت به گلوتن، باید برای رژیم غذایی GFCF در نظر گرفته شوند و انتظار می رود که به پاسخ های مثبت برسند.
در کودکان مبتلا به ASD که آلرژی غذایی یا علائم گوارشی ندارند، رژیم غذایی حاوی گلوتن و کازئین شدت رفتار غیرطبیعی یا علائم گوارشی آنها را افزایش نمی دهد.
فقط یک سوم والدین گزارش می دهند که رژیم غذایی GFCF علائم اصلی ASD را بهبود می بخشد. بنابراین، کودکان مبتلا به ASD نباید کورکورانه رژیم غذایی GFCF را دنبال کنند. دریافت کامل مواد مغذی مانند ویتامین ها، مواد معدنی و اسیدهای آمینه ضروری همچنان لازم است.

• رژیم کتوژنیک
KD یک الگوی غذایی با محتوای کربوهیدرات بسیار کم و محتوای چربی بالا است. این رژیم اولین بار در اوایل قرن بیستم در درمان بالینی صرع استفاده شد. شواهد فزاینده نشان می دهد که KD نقش خاصی در کاهش علائم مربوط به ASD دارد. یکی از عملکردهای اصلی KD کاهش سطح التهاب و درد التهابی است. مصرف KD می تواند تعداد کل باکتری ها را در مدفوع کاهش دهد بنابراین، KD می تواند میکروبیوتای روده را برای کاهش درجه اختلال میکرواکولوژیک روده بهبود بخشد و علائم روده را بهبود بخشد.

* رژیم غذایی کم FODMAP ( الیگو/ دی / مونو ساکارید)

رژیم غذایی FODMAP به یک رژیم غذایی ترکیبی متشکل از الیگوساکاریدهای تخمیر شده، دی ساکاریدها، مونوساکاریدها و پلیول ها اشاره دارد. مطالعات متعدد نشان داده اند که رژیم غذایی کم FODMAP می تواند علائم بالینی سندرم روده تحریک پذیر (IBS) را کاهش دهد.

با این حال، این امید وجود دارد که رژیم غذایی کم FODMAP بتواند علائم را در کودکان مبتلا به ASD تا حدودی کاهش دهد. یک جنبه منفی رژیم کم FODMAP این است که فراوانی باکتری‌هایی را که عملکرد سیستم ایمنی را در دستگاه روده تنظیم می‌کنند، کاهش می‌دهد به این معنی که عملکرد ایمنی بیمار تحت تأثیر قرار می‌گیرد. بنابراین، علیرغم اینکه رژیم کم FODMAP به طور بالقوه تأثیری بر علائم ASD دارد، این یک الگوی غذایی کامل نیست. اصلاحات در رژیم غذایی کم FODMAP بر اساس مزایا و معایب بهبود ASD ضروری است.

مواد مغذی مشتق شده ازدیگر مواد غذایی که بر ASD تأثیر دارند
مردم اغلب در مصرف داروهای شیمیایی به دلیل خطرات بالقوه تردید دارند و داروهایی که برای درمان ASD در عمل بالینی استفاده می‌شوند، اغلب اثرات نامطلوبی دارند. کشف محصولات طبیعی و استفاده از آنها به عنوان مواد موثره یا دارو کمک قابل توجهی به درمان بیماری ها از جمله سرطان، بیماری های عفونی و اختلالات روانپزشکی کرده است.

* محصولات طبیعی از منابع غذایی
ویتامین ها
ویتامین نقش مهمی در رشد و تکامل کودکان دارد. کودکان مبتلا به ASD مستعد کمبود ویتامین ها هستند، اما مطالعات نشان داده اند که مکمل هفتگی می تواند به طور قابل توجهی نمرات مقیاس پاسخ اجتماعی را برای کودکان مبتلا به ASD کاهش دهد. ارتباط معنی داری بین ویتامین D و التهاب در بیماران مبتلا به ASD وجود دارد ، مکمل ویتامین D به طور قابل توجهی غلظت سرم خون را افزایش داده و علائم ASD را کاهش می دهد.تحقیقات بالینی نشان داده است که کاهش غلظت فولات و ویتامین B12 ناشی از غلظت بالای سیستئین سرم در کودکان مبتلا به ASD است، این نشان می دهد که مکمل اسید فولیک و B12 نیز باید در استراتژی های کاهش ASD گنجانده شود.

• اسیدهای چرب غیر اشباع
یک متا آنالیز جامع نشان داد که سطوح بالای اسیدهای چرب غیراشباع با کاهش خطر و شدت علائم برای انواع اختلالات روانپزشکی مرتبط است از جمله ASD. اسیدهای چرب امگا 3 اسیدهای چرب غیراشباع ضروری هستند و به خوبی شناخته شده و به طور گسترده مورد مطالعه قرار گرفته اند. نشان داده شده است که مکمل اسیدهای چرب امگا 3 باعث کاهش رفتارهای کلیشه ای و بیش فعالی در کودکان مبتلا به ASD می شود.

علاوه بر این، مکمل‌سازی با اسیدهای چرب امگا 3 و امگا 6 در کودکانی که نارس به دنیا می آیند و با سندروم ASD متولد می‌شوند نیز تا حدودی علائم بالینی را بهبود می‌بخشد. توجه به این نکته مهم است که همه اسیدهای چرب غیراشباع اثرات کاهش دهنده ASD ندارند. اسیدهای چرب امگا 3 ترکیب اسیدهای چرب غشای گلبول های قرمز را بهبود می بخشد اما وضعیت آنتی اکسیدان ها را در پلاسما تغییر نمی دهد.

• سایر محصولات طبیعی از منابع غذایی
علاوه بر ویتامین ها و اسیدهای چرب غیراشباع، سایر محصولات طبیعی مانند آنتوسیانین ها در زغال اخته و سایر میوه های قرمز به وفور یافت می شود. به عنوان یک آنتی اکسیدان طبیعی، سولفورافان در کارآزمایی های بالینی تصادفی نشان داده شده است که اثر بهبود قابل توجهی بر ASD دارد بنابراین، یک ماده فعال عملکردی مطلوب است. کارآزمایی بالینی دیگری نیز نشان داده است که سولفورافان می تواند همراه با داروی ریسپریدون در درمان ASD استفاده شود و در کاهش تحریک پذیری و بیش فعالی در کودکان مبتلا به ASD موثر است . از نظر مکانیکی، سولفورافان استرس را در بیماران ASD کاهش می دهد. عملکرد میتوکندری و فسفوریلاسیون اکسیداتیو را بازیابی می کند. پراکسیداسیون لیپیدی را کاهش می دهد و التهاب عصبی را تسکین می دهد.

• پری بیوتیک ها و پروبیوتیک ها

پری بیوتیک ها این روزها توجه زیادی را به خود جلب کرده اند زیرا می توانند سلامت میزبان را با ارتقای متابولیسم و تکثیر باکتری های مفید بهبود بخشند. به عنوان یکی از علائم اصلی ASD، رفتار اجتماعی غیرطبیعی کودکان مبتلا به ASD پس از مداخله الیگوساکارید گالاکتوز بهبود می یابد. در کودکان مبتلا به ASD که از یبوست رنج می‌برند، پری بیوتیک‌های به ‌دست‌آمده از صمغ گوار نیمه هیدرولیز شده در مکمل‌های غذایی می‌توانند میکروبیوتای روده را تغییر دهند و در نتیجه دفعات دفع مدفوع را افزایش داده و اکولوژی روده را بهبود ببخشند، در نتیجه غلظت سیتوکین‌های التهابی سرم خون را کاهش داده و تحریک‌پذیری را کاهش می‌دهند. به طور کلی، پری بیوتیک های مختلف برای ایفای نقش در کاهش ASD به میکروبیوم روده متکی هستند.در مقایسه با ویژگی های عملکردی پری بیوتیک ها، درمان ASD از طریق پروبیوتیک ها هدفمندتر است.

به طور عینی، مطالعات پیش بالینی و بالینی بیشتری برای تأیید عوامل مؤثر در ASD و روشن کردن ارتباط بین رژیم غذایی و ASD مورد نیاز است. در واقع، به دنبال توسعه ASD، تمام مداخلات بعدی ذاتا منفعل هستند. بنابراین، جلوگیری از وقوع و توسعه ASD در منبع آن از اهمیت زیادی برخوردار است و تحقیقات بیشتری را ایجاب می کند. عوامل خطر در دوران بارداری نقش مهمی در تعیین اینکه آیا کودکان دچار ASD می شوند یا خیر، بازی می کنند. بنابراین، مداخلات در دوران بارداری از اهمیت بالایی برخوردارهستند. بر اساس تعداد زیادی از مطالعات پیش بالینی، ممکن است بتوان توصیه های غذایی منطقی برای زنان باردار مبتلا به عوامل خطر مرتبط با ASD در محدوده مجاز ارائه کرد تا خطر ابتلا به ASD را در فرزندان خود به طور ایمن کاهش دهند. توسعه مکمل های غذایی برای کاهش بروز ASD هنوز راه طولانی را در پیش دارد.

منبع:
Canadian Medical Association Journal of food and nutrients